W stronę ducha i mitu. Malczewski w Gliwicach

Wystawa

Informacje

Data: piątek, 19 września 2025 - niedziela, 22 lutego 2026
Miejsce wydarzenia: Willa Caro
Organizator: Muzeum w Gliwicach

W stronę ducha i mitu. Malczewski w Gliwicach

W przestrzeni zabytkowej Willi Caro, gdzie czas zdaje się płynąć wolniej, a ściany pamiętają historie minionych epok, już wkrótce spotkamy się z malarstwem Jacka Malczewskiego — jednego z najwybitniejszych twórców polskiego symbolizmu. Wystawa „W stronę ducha i mitu” to artystyczna podróż przez świat wyobraźni, mitów i duchowości, splecionych z historią naszego narodu i wewnętrznym światem artysty. Kuratorką ekspozycji jest Urszula Kozakowska-Zaucha z Muzeum Narodowego w Krakowie która podczas wernisażu – w piątek, 19 września br. w Willi Caro, o godz. 17.00 – wygłosi wykład poświęcony Malczewskiemu „Moje wizje to moje życie” – Jacek Malczewski – jego życie i twórczość, a następnie zaprosi publiczność na oprowadzanie po wystawie.

Jacek Malczewski – mistrz symbolizmu i malarz duszy polskiej

Jacek Malczewski (1854–1929) to jeden z najwybitniejszych polskich malarzy przełomu XIX i XX wieku, uznawany za czołowego przedstawiciela symbolizmu. Jego twórczość to niezwykłe połączenie realizmu, mitologii, narodowych motywów i głębokiej refleksji filozoficznej. Malczewski potrafił przekształcać osobiste przeżycia i losy narodu w uniwersalne symbole – jego obrazy są pełne tajemniczych postaci, aniołów, faunów, personifikacji Polski i egzystencjalnych pytań.

Na ekspozycji ukazane zostaną najważniejsze wątki malarskiej opowieści Malczewskiego — od romantycznych uniesień inspirowanych twórczością Juliusza Słowackiego (w tym poruszająca wersja „Śmierci Ellenai”), przez obrazy martyrologiczne oraz te zaczerpnięte z legend i ludowych podań, aż po symboliczne sceny ukazujące samotność artysty, jego zmagania z twórczym przeznaczeniem oraz poszukiwania sensu i natchnienia.

Zobaczymy tu ikoniczne dzieła, takie jak „Wytchnienie”, „Moje modele”, liczne autoportrety czy subtelne, pełne emocji portrety Marii Balowej — muzy, powierniczki i źródła niejednej inspiracji.

Wystawa ukaże także mniej oczywiste oblicze Malczewskiego — pejzaże, które, choć pozbawione figur, tchną niepokojącą symboliką i atmosferą niedopowiedzianych historii. Dopełnieniem całości będą portrety bliskich — dzieci, żony, przyjaciół i wybitnych artystów epoki, takich jak Leon Wyczółkowski czy Stanisław Witkiewicz. Wśród prezentowanych dzieł znajdzie się również wyjątkowy olejny szkic z kolekcji Muzeum w Gliwicach — cichy świadek geniuszu Malczewskiego.

To wystawa o duszy i micie. O tęsknocie, pragnieniu i nadziei. O artyście, który malował nie tylko obrazy, ale i pytania — najważniejsze z tych, które wciąż pozostają bez odpowiedzi.

Wykłady i oprowadzania kuratorskie towarzyszące wystawie:

Prowadzenie: Urszula Kozakowska-Zaucha (Muzeum Narodowe w Krakowie)

19 września 2025 - „Moje wizje to moje życie – Jacek Malczewski – jego życie i twórczość”

22 listopada 2025 - „Jacek jest zdrów, ma się dobrze i maluje historyjki, których nikt nie rozumie - symbolizm Jacka Malczewskiego”

Grudzień 2025 - „Polska – to pola, miedze, wierzby przydrożne, nastrój tej wsi o zachodzie słońca, ta chwila jest teraz – pejzaże Jacka Malczewskiego”

Luty 2025 – „Młodopolski „Pan Panów” – autoportrety Jacka Malczewskiego”

Otwarcie wystawy:|piątek, 19 września 2025, Willa Caro, godz. 17.00 |Otwarcie wystawy „W stronę ducha i mitu. Malczewski w Gliwicach” połączone z wykładem kuratorskim pt. „Moje wizje to moje życie. Jacek Malczewski – życie i twórczość” oraz oprowadzaniem po ekspozycji Prowadzenie:| Urszula Kozakowska-Zaucha, kuratorka wystawy (Muzeum Narodowe w Krakowie) |Wstęp na wernisaż wolny, liczba miejsc ograniczona Organizator:| Muzeum w Gliwicach